Napój bogów w Twoim kubku. Czym jest kakao ceremonialne?

Na pewno znasz smak kakao – mleczno-czekoladowy, gęsty, słodki napój, który kojarzy się z beztroskim dzieciństwem. A czy słyszałeś o czymś takim, jak kakao ceremonialne? To wyjątkowy napój, który zyskuje coraz większą popularność w kulturach zachodnich i coraz śmielej podbija serca miłośników zdrowych i niezwykłych smaków. Jego korzenie sięgają starożytnych tradycji rdzennych ludów Ameryki Środkowej i Południowej. To nie zwykły napój czekoladowy, który znamy z dzieciństwa, a prawdziwy skarb natury!

Spis treści:

1. Podróż do źródeł. Kakao ceremonialne – co to?
2. Moc ziaren! Kakao ceremonialne i jego właściwości
3. Kakao ceremonialne Criollo – szlachetny arystokrata wśród odmian kakao
4. Magia w filiżance. Jak pić kakao ceremonialne?
5. Spróbuj prawdziwego kakao ceremonialnego i odkryj swoją wewnętrzną równowagę!

Podróż do źródeł. Kakao ceremonialne – co to?

Zanim zanurzymy się w tajemnice kakao ceremonialnego, warto zrozumieć, czym różni się od zwykłego kakao, które znamy głównie z dzieciństwa i które bez większego wysiłku dostaniemy w każdym sklepie spożywczym. Kakao ceremonialne to surowe, minimalnie przetworzone ziarna kakao, które zachowują pełne spektrum swoich naturalnych właściwości. Krótko mówiąc: jest to kakao najwyższej jakości. Zwykłe, sklepowe kakao to zazwyczaj mocno przetworzona mieszanka słabej jakości ziaren, z dodatkiem cukru i innych „polepszaczy” smaku. Natomiast kakao ceremonialne to czysta, nieprzetworzona esencja ziaren kakaowca, bez żadnych dodatków. W przeciwieństwie do przemysłowo przetwarzanego kakao, to ceremonialne jest poddawane minimalnej obróbce, nie jest prażone w wysokich temperaturach, charakteryzuje się znacznie intensywniejszym smakiem i bogatszym aromatem i nie jest pozbawione naturalnego tłuszczu. Jak smakuje kakao ceremonialne? Wyobraź sobie intensywny, głęboki smak czekolady, ale pozbawiony słodyczy. Można wyczuć w nim delikatnie ziemiste, kwiatowe i owocowe nuty, czasem pojawia się charakterystyczna goryczka, która dodaje mu charakteru. Aromat jest równie złożony, z nutami czekolady, orzechów i przypraw. Przywodzi na myśl wilgotny las po deszczu, zmieszany z nutami świeżo zmielonych ziaren kakaowca. To doświadczenie, które przenosi prosto do serca dżungli – tam, skąd pochodzi kakaowiec!

Historia kakao ceremonialnego jest równie fascynująca jak jego smak i aromat. Sięga głęboko w przeszłość, do czasów starożytnych cywilizacji Mezoameryki, gdzie kakao było uważane za dar od bogów. Pierwsze ślady wykorzystania ziaren kakaowca sięgają ponad 5000 lat wstecz, do czasów kultury Mayo-Chinchipe w dzisiejszym Ekwadorze. Jednak to Majowie i Aztekowie wznieśli kulturę kakao na wyżyny, nadając mu status świętego napoju. Dla Majów kakao było darem od bogów, a dokładnie od pierzastego węża Kukulkana. Wierzyli, że drzewo kakaowca łączy trzy światy: korzenie sięgały podziemnego świata zmarłych, pień reprezentował świat ziemski, a gałęzie sięgały nieba – siedziby bogów. Napój z ziaren kakaowca był więc pomostem między tymi światami. Aztekowie z kolei uważali, że kakao zostało podarowane ludziom przez boga Quetzalcoatla. Cenili je tak wysoko, że ziarna kakaowca służyły im jako waluta. Władca Azteków, Montezuma podobno pił dziennie 50 filiżanek napoju z kakao, wierząc w jego moc jako afrodyzjaku! Napój z kakao przygotowywany przez starożytne ludy Ameryki znacznie różnił się od tego, co znamy dziś. Był gorzki, często doprawiany chilli, wanilią lub innymi ziołami. Zarezerwowany głównie dla elit – kapłanów, wojowników i szlachty. Kiedy Europejczycy dotarli do Ameryki, szybko docenili wartość kakao, jednak początkowo nie przypadło im do gustu w oryginalnej, gorzkiej formie. Dopiero dodatek cukru i mleka oraz liczne modyfikacje smaku sprawiły, że kakao zdobyło popularność w Europie. W miarę jak kakao stawało się coraz bardziej popularne i przetwarzane, jego ceremonialne korzenie zostały niemal zapomniane. Jednak w ostatnich latach obserwujemy powrót do źródeł. Kakao ceremonialne przeżywa swój renesans, nie tylko w Ameryce Południowej, ale i na całym świecie!

Moc ziaren! Kakao ceremonialne i jego właściwości

Kakao – niezależnie od tego, czy mówimy o wysokiej jakości kakao ceremonialnym, czy mocno przetworzonym, sklepowym kakao, które zakupimy w każdym supermarkecie – powstaje ze zmielonych ziaren kakaowca właściwego, rośliny, której botaniczna nazwa brzmi Theobroma cacao. Kakaowiec pochodzi z wilgotnych lasów tropikalnych Ameryki Południowej i Środkowej, ale obecnie jego uprawy można spotkać w wielu zakątkach świata – największe z nich znajdują się w Afryce. Ziarna kakao charakteryzują się wysoką zawartością bioaktywnych związków, które wykazują znaczący wpływ na ludzki organizm. Oczywiście, trudno doszukiwać się ich w mocno przetworzonym, szerokodostępnym kakao – z powodzeniem znajdziemy je natomiast w wysokiej jakości, minimalnie przetworzonym kakao ceremonialnym. Główne składniki odżywcze kakao (ceremonialnego) i ich działanie to:

• Polifenole: kakao jest bogate w flawanoidy, szczególnie epikatechiny i procyjanidyny. Związki te wykazują silne właściwości antyoksydacyjne, neutralizując wolne rodniki i potencjalnie zmniejszając ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
• Teobromina: ten alkaloid, strukturalnie podobny do kofeiny, działa jako łagodny stymulant układu nerwowego. Badania sugerują, że może poprawiać funkcje kognitywne i nastrój, jednocześnie wykazując działanie wazodylatacyjne, co może przyczynić się do obniżenia ciśnienia krwi.
• Fenyloetylamina: ten związek, naturalnie występujący w mózgu, może stymulować uwalnianie neurotransmiterów, takich jak dopamina i noradrenalina, potencjalnie wpływając na poprawę nastroju i zwiększenie koncentracji.
• Anandamid: znany jako „cząsteczka błogości” lub „molekuła szczęścia”, ten endogenny kannabinoid może modulować przekaźnictwo synaptyczne, wpływając na percepcję bólu i regulację nastroju.
• Składniki mineralne: kakao jest także cennym źródłem minerałów, m.in. magnezu, żelaza, cynku i manganu, które pełnią kluczowe role w wielu procesach metabolicznych.

Czego możesz spodziewać się po wypiciu porcji wysokiej jakości, minimalnie przetworzonego kakao ceremonialnego? Krótkoterminowe efekty to przyjemne uczucie przypływu energii, poprawa nastroju i zwiększenie koncentracji. To idealny napój, gdy potrzebujesz dodatkowego kopa do pracy twórczej lub przed ważnym spotkaniem. Długoterminowe efekty picia kakao ceremonialnego są równie imponujące. Regularne spożywanie może przyczynić się do wzmocnienia układu odpornościowego, poprawy funkcji poznawczych i redukcji stresu. Niektórzy entuzjaści twierdzą nawet, że ceremonia picia kakao pomaga im w rozwoju duchowym i emocjonalnym. Warto jednak zaznaczyć, że kakao ceremonialne to nie magiczna pigułka ani cudowny „lek”, a raczej naturalny sprzymierzeniec w drodze do lepszego samopoczucia. Jego moc ujawnia się w pełni, gdy pijemy je świadomie, z intencją i w połączeniu ze zdrowym stylem życia!

Kakao ceremonialne Criollo – szlachetny arystokrata wśród odmian kakao

Jak wspomnieliśmy wcześniej, kakao powstaje z nasion kakaowca właściwego – drzewa, które obecnie uprawiane jest w wielu miejscach na świecie. Znane są różne jego odmiany, ale większość z nich to sztucznie wyhodowane hybrydy stworzone po to, aby były wydajniejsze i rodziły większe i bardziej odporne na choroby ziarna. Niestety, ziarna wykorzystywane do masowej produkcji, są w większości pozbawione cennych substancji odżywczych, a nawet jeśli uda się jakieś zachować – prawie całkowicie niszczone są podczas obróbki cieplnej. Za najcenniejszą, najrzadszą i najszlachetniejszą odmianę kakao uchodzi Criollo. Stanowi zaledwie 5% światowej produkcji kakao, co czyni ją prawdziwym skarbem! Ziarna Criollo są mniejsze niż ziarna innych odmian, są też bardziej delikatne i mniej odporne na choroby, przez co są znacznie trudniejsze w uprawie i dają mniejsze plony. Tak rzadkich i cennych ziaren nie poddaje się masowej, przemysłowej obróbce. Każde nasionko jest uważnie selekcjonowane, a w procesie produkcji pomijany jest etap prażenia tak, aby ziarna zachowały jak najwięcej swoich właściwości. Ponadto, w produkcji wysokiej jakości kakao ceremonialnego stawia się na uczciwą, nieskażoną wyzyskiem pracę oraz na poszanowanie otaczającej człowieka natury. Efektem tych wszystkich starań jest wyjątkowe kakao, charakteryzujące się złożonym profilem smakowym i aromatycznym. Spożywanie takiego napoju to doświadczenie, które angażuje wszystkie zmysły. Aromat unoszący się z kubka lub filiżanki przenosi prosto do serca amazońskiej dżungli, a każdy łyk jest jak podróż przez tysiące lat tradycji i kultury.

Magia w filiżance. Jak pić kakao ceremonialne?

Ceremonia kakao to coś znacznie więcej niż tylko picie napoju – to prawdziwe duchowe doświadczenie. W kulturach rdzennych ludów Ameryki Środkowej i Południowej, kakao ceremonialne było używane w rytuałach mających na celu połączenie z naturą, duchami i samym sobą. Współczesne ceremonie kakao często obejmują medytację, śpiewy, taniec i modlitwy, które pomagają uczestnikom otworzyć serca i umysły. Kakao ceremonialne delikatnie działa na umysł i ciało, pomagając w zrelaksowaniu się, redukcji stresu i poprawie nastroju.

Kakao ceremonialne – jak je przygotować?

1. Wybierz odpowiednie kakao. Najlepiej użyć surowego, organicznego kakao ceremonialnego – na przykład takiego jak dostępne w naszym sklepie oryginalne kakao ceremonialne z Ekwadoru Criollo.
2. Dobierz odpowiednią porcję. Na jedną porcję napoju powinno przypaść około 20-40 gramów kakao – tak, aby był odpowiednio gęsty i intensywny. Jeśli wybierasz kakao w formie bloku/tabliczki, rozdrobnij je na mniejsze kawałki tak, aby łatwiej rozpuściło się w wodzie.
3. Podgrzej wodę. Podgrzej wodę, ale nie doprowadzaj jej do wrzenia. Idealna temperatura to około 70-80°C.
4. Wymieszaj kakao z wodą. Dodaj sproszkowane lub kakao rozdrobniony blok kakao do ciepłej wody i mieszaj, aż się rozpuści. Możesz użyć blendera, aby uzyskać gładką konsystencję.
5. Wzbogać napój o dodatki. Jeśli chcesz, możesz dodać miód, syrop klonowy, cynamon, chilli, laskę wanilii, szczyptę soli lub inne przyprawy, aby wzbogacić smak napoju.
6. Ciesz się chwilą. Usiądź w spokojnym miejscu, weź kilka głębokich oddechów i ciesz się swoim wyjątkowym napojem – kakao ceremonialnym.

Spróbuj prawdziwego kakao ceremonialnego i odkryj swoją wewnętrzną równowagę!

Kakao ceremonialne to niezwykły napój, który ma potencjał, by przynieść korzyści nie tylko dla ciała, ale i dla duszy. Dzięki swoim unikalnym właściwościom i głębokiemu działaniu, może stać się wartościowym elementem codziennego rytuału lub wyjątkowym doświadczeniem podczas medytacji. Jeśli jeszcze nie nie miałeś okazji spróbować tego wyjątkowego napoju, to idealny moment, aby dać mu szansę i odkryć, jakie efekty może przynieść w Twoim życiu. Może spróbuj zamienić poranną kawę na porcję gęstego i intensywnego kakao ceremonialnego? Albo zorganizuj ceremonię kakao wspólnie z przyjaciółmi, zamiast kolejnego wieczoru z pizzą i oglądaniem filmów? Zaproś ten starożytny napój do swojej codzienności i zobacz, jak może zmienić Twoje postrzeganie świata!

Źródła informacji:

1. Wikipedia: Cocoa bean, Theobroma cacao.
2. C. L. McNeil, Chocolate in Mesoamerica: A Cultural History of Cacao, 2009.
3. J. Strupp Green, Feasting with Foam: Ceremonial Drinks of Cacao, Maize, and Pataxte Cacao, 2009.
4. T. L. Dillinger i inni, Food of the Gods: Cure for Humanity? A Cultural History of the Medicinal and Ritual Use of Chocolate, The Journal of Nutrition, 2000.